I. Bebeklerde beslenme
II. Ufak çocuklar için beslenme
III. Okul öncesi çocuklarda beslenme
IV. Okul çağındaki evlatların beslenmesi
V. Gençlerde beslenme
VI. Yetişkinlerde beslenme
VII. Gebe bayanlar için beslenme
VIII. Emziren bayanların beslenmesi
IX. Yaşlı yetişkinler için beslenme
Temel Sorular
* beslenme
* halk sağlığı
* yaşam
* strateji
* esenlik
Bilgilendirici. “Her Yaş İçin Beslenme: Yaşam Boyu Amme Sağlığı Stratejileri”ni arayan kişiler muhtemelen hayatın değişik evrelerinde beslenmelerini iyi mi iyileştirecekleri ile alakalı informasyon arıyorlardır. Vücutlarının her evrede gerekseme duyduğu değişik gıdaları, dışarıda yiyecek yerken ya da evde yiyecek pişirirken sıhhatli seçimler yapmayı ve rejim ve hayat seçimi değişiklikleriyle kronik rahatsızlıkları iyi mi önleyeceklerini ya da yöneteceklerini öğrenmekle ilgileniyor olabilirler.
| Beslenme | Halk Sağlığı |
|---|---|
| Bebekler | Bütün bebeklerin yaşamlarının ilk 1000 günü süresince kafi beslenmesini sağlayın |
| Yürümeye başlamış olan çocuklar | Ufak çocuklarda sıhhatli beslenme alışkanlıklarını teşvik edin |
| Okul öncesi çocuklar | Okul öncesi çocuklarını muhtelif sıhhatli yiyecekler yemeye teşvik edin |
| Okul çağındaki çocuklar | Okul çağındaki evlatların sıhhatli beslenme tercihleri yapmasına destek olun |
| Gençler | Ergenlerin sıhhatli beslenme alışkanlıkları geliştirmelerine yardımcı olun |
II. Ufak çocuklar için beslenme
Ufak evlatların muntazam bir halde büyümeleri ve gelişimleri için muhtelif sıhhatli yemeklere gereksinimleri vardır. Rejimleri bol bol meyve, sebze, tam tahıllar ve azca yağlı süt ürünleri içermelidir. Ufak evlatların ek olarak bol bol su içmeleri icap eder.
İşte yürümeye başlamış olan evlatları beslemek için birtakım ipuçları:
- Ufak yavrunuza her öğünde ve ara öğünde muhtelif sıhhatli yiyecekler sunun.
- Ufak yavrunuzun yiyecek ve atıştırmalık hazırlamanıza yardım etmesine izin verin.
- Yiyecek zamanını keyifli ve eğlenceli hale getirin.
- Çocuğunuzun yavaş yemesini ve yemeğini iyice çiğnemesini teşvik edin.
- Çocuğunuzu istemediği hiç bir şeyi yemeye zorlamayın.
Çocuğunuzun beslenmesi hikayesinde endişeleriniz var ise doktorunuzla görüşün.
Bebek beslenmesi
IV. Okul çağındaki evlatların beslenmesi
Okul çağındaki çocuklar (6-12 yaş) hızla büyüyor ve gelişiyor ve beslenme gereksinimleri değişiyor. Gelişme ve gelişmelerini desteklemek için gerekseme duydukları gıdaları alabilmek adına bütün gıda gruplarından muhtelif yiyecekler yemeleri gerekiyor.
Okul çağındaki evlatların gerekseme duyduğu temel gıdalardan bazıları şunlardır:
- Karbonhidratlar
- Protein
- Yağlar
- Vitaminler
- Mineraller
Okul çağındaki çocuklar her gün kahvaltı yapmalı ve gün süresince muhtelif meyve, sebze ve tam tahıllar yemelidir. Ek olarak şekerli meşrubat ve işlenmiş besin alımını sınırlamalıdırlar.
Okul çağındaki evlatların beslenmesi ile alakalı daha çok informasyon edinmek için lütfen aşağıdaki internet sayfalarını ziyaret edin:
V. Gençlerde beslenme
Buluğluk, süratli gelişme ve gelişimin yaşandığı bir dönemdir ve ergenlerin gelişme ve gelişmelerini desteklemek için gerekseme duydukları gıdaları almaları önemlidir. Ergenlerin gerekseme duydukları gıdaları alabilmeleri için bütün gıda gruplarından muhtelif yiyecekler yemeleri icap eder.
Gençler için bilhassa mühim olan gıdalardan bazıları şunlardır:
- Protein
- Kalsiyum
- Ütü
- D vitamini
- Folat
Bu gıda maddelerini kafi oranda alamayan gençlerde gelişme geriliği, bitkinlik, kansızlık şeklinde problemler yaşanabiliyor.
Gençler sıhhatli beslenmenin yanı sıra tertipli egzersiz de yapmalıdır. Egzersiz kalori yakmaya, sıhhatli bir kiloyu korumaya ve ruh halini iyileştirmeye destek sunar.
Aşırı şişman ya da obez olan gençlerde kalp hastalığı, nüzul, tip 2 diyabet ve birtakım kanser türleri şeklinde kronik hastalıklara yakalanma riski daha yüksektir.
Buluğluk çağındaki gençlerin kiloları ya da beslenmeleri hikayesinde endişeleri var ise doktorlarıyla ya da diyetisyenleriyle görüşmeleri önemlidir.
Tipik Problemler
Bu kısımda her yaştan insanoğlunun beslenmesi hikayesinde sık sorulan soruların yanıtları yer verilmiştir.
S: Vücudumun yaşamın her aşamasında gerekseme duyduğu değişik besinler nedir?
A: Vücudunuzun yaşamın her aşamasında gerekseme duyduğu değişik besinler şunlardır:
* Karbonhidratlar
* Yağlar
* Proteinler
* Vitaminler
* Mineraller
Her bir besinin ihtiyacınız olan hususi miktarları yaşınıza, cinsiyetinize, aktivite seviyenize ve genel esenlik durumunuza bağlı olarak değişecektir.
S: Dışarıda yiyecek yerken ya da evde yiyecek pişirirken sıhhatli tercihleri iyi mi yapabilirim?
A: Dışarıda yiyecek yerken ya da evde yiyecek pişirirken sıhhatli seçimler yapmanın birçok yolu vardır. İşte birkaç ipucu:
* Gıda kıymeti yüksek, kalorisi, hasım ve sodyumu düşük gıdaları tercih edin.
* İşlenmiş gıdaların ve şekerli içeceklerin tüketimini sınırlayın.
* Evde daha fazlaca taze ve tam gıdalar kullanarak yiyecek pişirin.
* Besin etiketlerini dikkatlice okuyunuz ve yediğiniz gıdalar ile alakalı bilgili seçimler yapın.
S: Kronik rahatsızlıkları beslenme ve hayat seçimi değişiklikleriyle iyi mi önleyebilir ya da yönetebilirim?
Kronik rahatsızlıkları rejim ve hayat seçimi değişiklikleriyle önlemenin ya da yönetmenin birçok yolu vardır. İşte birkaç ipucu:
* Meyve, sebze ve tam tahıllardan varlıklı sıhhatli bir rejim uygulayın.
* Tertipli fizyolojik aktivite yapın.
* Sıhhatli bir kiloyu koruyun.
* Tütün kullanımından ve aşırı alkol tüketiminden kaçının.
* Stresi yönetin.
S: Her yaştan insana yönelik beslenme ile alakalı daha çok bilgiyi nerede bulabilirim?
Her yaştan insanoğlunun beslenmesi ile alakalı daha çok informasyon edinmenize destek olacak bir takım kaynak mevcuttur. İşte birkaç tavsiye:
* Amerika Ziraat Bakanlığı'nın (USDA) MyPlate internet sayfasında her yaş için sıhhatli beslenme planının iyi mi oluşturulacağına dair bilgiler yer ediniyor.
* Milli Sıhhat Enstitüleri'nin (NIH) Besin Takviyeleri Ofisi, sıhhatli bir beslenmede besin takviyelerinin görevi ile alakalı informasyon sağlar.
* Amerikan Pediatri Akademisi, bebek, yürümeye başlamış olan çocuk, okul öncesi çocuk, okul çağındaki çocuk, ergen ve yetişkinlere yönelik beslenme hikayesinde informasyon sağlar.
VII. Yaşlı yetişkinler için beslenme
İnsanlar yaşlandıkça beslenme gereksinimleri değişmiş olur. Yaşlı yetişkinler sağlıklarını ve refahlarını korumak için daha çok proteine, vitamine ve minerale gerekseme duyabilirler. Ek olarak kilogram almamak için daha azca kalori almaları gerekebilir.
Yaşlı yetişkinlerde sık görülen beslenme problemlerinden bazıları şunlardır:
- İştah azalması
- Kifayetsiz beslenme
- Ağız kuruluğu
- Kabızlık
- Susuz kalma
Yaşlı yetişkinlerin beslenmelerini iyileştirmek için yapabilecekleri birçok şey vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Bütün gıda gruplarından muhtelif yiyecekler yiyecek
- Gıda kıymeti yoğun yemekleri kura çekmek
- Günlük multivitamin ve mineral takviyesi almak
- Susuz kalmayın
- Tertipli egzersiz yapmak
Bu ipuçlarını izleyerek yaşlı yetişkinler sağlıklarını ve refahlarını koruyabilirler.
VIII. Emziren bayanların beslenmesi
Doğumdan sonraki ilk birkaç ay süresince, emziren bayanların süt üretimini desteklemek için günde extra 300-500 kalori almaları icap eder. Bu kaloriler bol bol meyve, sebze, tam tahıl ve yağsız protein içeren sıhhatli bir rejimden gelmelidir.
Emziren bayanlar ek olarak bolca sıvı, bilhassa su içmelidir. Her gün minimum 8 bardak su içmeyi hedefleyin.
Sıhhatli beslenmenin yanı sıra emziren bayanların süt üretimini desteklemek için yapabilecekleri birkaç şey daha vardır:
- Bebeğinizi hem gündüz bununla birlikte gece sık sık emzirin.
- Süt üretiminizin devam etmesine destek olmak için emzirdikten sonrasında sütünüzü sağın.
- Bol miktarda dinlenin.
- Stresten uzak durun.
- Sıhhatli beslenin.
Sütünüzün azlığı hikayesinde endişeleriniz var ise doktorunuzla ya da emzirme danışmanınızla görüşün.
IX. Yaşlı yetişkinler için beslenme
İnsanlar yaşlandıkça beslenme gereksinimleri değişmiş olur. Bu, iştah azalması, metabolizmadaki değişimler ve kronik rahatsızlık riskinin artması şeklinde bir takım faktörden doğar.
Yaşlı yetişkinlerin gerekseme duydukları gıdaları alabilmeleri için bütün gıda gruplarından muhtelif yiyecekler tüketmeleri icap eder. Ek olarak sıvı alımına dikkat etmeli ve susuz kalmamaya dikkat etmelidirler.
Yaşlı yetişkinlere has beslenme endişelerinden bazıları şunlardır:
- Kemik sağlığı için kalsiyum ve D vitamini
- Kas hacmi ve güç için protein
- Hazım sağlığı için lif
- Bilişsel esenlik için folat ve B12 vitamini
- Bağışıklık sağlığı için C ve E vitamini
Yaşlı yetişkinlerin doymuş yağ, kolesterol ve sodyum alımını da sınırlamaları icap eder.
Yaşlı bir yetişkinseniz, beslenme ihtiyaçlarınız ile alakalı doktorunuzla ya da kayıtlı bir diyetisyenle görüşün. Bireysel ihtiyacınız olan şeyleri karşılayacak kişiselleştirilmiş bir rejim planı oluşturmanıza destek olabilirler.
S: Vücudumun yaşamın her aşamasında gerekseme duyduğu değişik besinler nedir?
A: Vücudunuzun yaşamın her aşamasında gerekseme duyduğu değişik besinler şunlardır:
- Karbonhidratlar
- Proteinler
- Yağlar
- Vitaminler
- Mineraller
S: Dışarıda yiyecek yerken ya da evde yiyecek pişirirken sıhhatli tercihleri iyi mi yapabilirim?
A: Dışarıda yiyecek yerken ya da evde yiyecek pişirirken sıhhatli seçimler yapmak için birtakım ipuçları:
- Rafine tahıllar yerine tam tahılları tercih edin.
- Yüksek yağlı protein kaynakları yerine yağsız protein kaynaklarını tercih edin.
- Doymuş ve trans yağlar şeklinde sağlıksız yağları sınırlayın.
- Şekerli içecekler ve işlenmiş gıdalar yerine meyve, sebze ve tam tahılları tercih edin.
S: Kronik rahatsızlıkları beslenme ve hayat seçimi değişiklikleriyle iyi mi önleyebilir ya da yönetebilirim?
Kronik rahatsızlıkları beslenme ve hayat seçimi değişiklikleriyle önlemeye ya da yönetmeye yönelik birtakım ipuçları:
- Sıhhatli bir kiloyu koruyun.
- Tertipli fizyolojik aktivite yapın.
- Bol bol meyve, sebze ve tam tahıl içeren sıhhatli bir rejim uygulayın.
- Doymuş ve trans yağlar şeklinde sağlıksız yağları sınırlayın.
- İlave şekeri sınırlayın.
- Alkol tüketimini sınırlayın.
0 Yorum